Leerrijk interview met Jürgen Mettepenningen op Radio 1 dinsdag.
(Vandaag – 2 november om 17 uur). De voormalige woordvoerder van aartsbisschop Léonard sprak vorige week in Het Nieuwsblad nog vol overtuiging over “de sterke, professionele relatie” met zijn werkgever, maar gaf een week later, op 2 november, toch zijn ontslag.
Léonard schilderde hij daarbij af als “een spookrijder die denkt dat alle anderen fout zijn, en die blind is voor de ongelukken die hij onderweg veroorzaakt.” Straffe woorden, en vooral een bocht van 180° voor een woordvoerder die zijn werkgever voorheen nog door dik en dun verdedigde in de pers. En toch kwam Mettepenningen nog altijd geloofwaardig over, toen hij dinsdag op Radio 1 zijn ontslag kwam toelichten.
Dat kwam vooral omdat Mettepenningen gebruik maakte van enkele slimme interviewtechnieken in zijn gesprek met de journaliste van Radio 1. Wij zetten er voor u enkele op een rijtje, zodat u in de toekomst ook zelfzeker en geloofwaardig kunt overkomen in interviews – ongeacht welk (kritisch) onderwerp de journalist wilt aansnijden.
TIP 1: antwoord en stop
De journaliste van Radio 1 vist minstens twee keer naar de reden waarom Mettepenningen precies op dit moment ontslag neemt. Dat doet ze in niet mis te verstane bewoordingen: “Waarom precies nu?” en “U wist toch al van bij het begin dat dit niet evident zou zijn?”. Ze herhaalt de vraag dus op een subtiele manier, om te zien of er niet meer achter het ontslag zit.
Veel interviewees hebben in dat geval de neiging om niet meer hetzelfde antwoord te geven als ervoor. Het gevaar is dat ze beginnen improviseren en dingen gaan zeggen die ze misschien liever niet wouden meedelen.
Jürgen Mettepenningen laat zich niet verleiden tot uitspraken die hij achteraf zou kunnen betreuren. Hij geeft telkens hetzelfde antwoord, maar varieert wel in woordkeuze: “Ik kan niet meer professioneel aanblijven”, “Met Léonard valt niet professioneel samen te werken” en “Dit is een professionele beslissing aangaande de communicatie”. Hij blijft met andere woorden bij zijn kernboodschap: de gouden regel voor een geslaagd interview.
Een andere tactiek die journalisten regelmatig gebruiken is een stilte laten vallen. Daarmee willen ze druk zetten, en zeggen: “U heeft mij niet alles verteld”. De meeste interviewees worden daar zenuwachtig van, en beginnen dan de stilte vol te praten. Onze tip: laat u hier niet toe verleiden, maar wacht rustig af. Begint de stilte echt lang te duren, dan kan u aan de journalist vragen: “Heeft u hiermee voldoende informatie?”. Daarmee maakt u meteen duidelijk dat u drukbezet bent, die nog andere afspraken heeft.
TIP 2: herhaal een stuk van de vraag
Het is niet erg wanneer u het antwoord op een vraag niet direct weet. In plaats van te improviseren, kunt u gerust de tijd nemen om uw antwoord te formuleren. Jürgen Mettepenningen doet dit op een slimme manier. Om tijd te rekken herhaalt hij regelmatig een stuk van de vraag van de journaliste.
TIP 3: give to get
Give to get is een antwoordtechniek waarin Mettepenningen bijzonder bedreven is. Regelmatig herformuleert hij een vraag van de journaliste op zo’n manier dat hij ze daarna met een positieve boodschap kan beantwoorden. Bijvoorbeeld:
Journaliste: “U wist toch van bij het begin dat dit [deze job] niet evident zou zijn?”
Mettepenningen: “Dat is juist, het is niet evident om in deze tijden woordvoerder van de kerk te zijn. Maar ik heb mijn uiterste best gedaan door …”
Jürgen Mettepenningen geeft toe dat hij op voorhand kon weten dat zijn job niet gemakkelijk zou zijn, maar tegelijk herformuleert hij de persoonlijke vraag door ze algemeen te maken, door ze te kaderen in een neutrale vaststelling. Van daaruit kan hij dieper ingaan op hoe hij zijn job zo goed mogelijk heeft proberen te doen. Hij geeft letterlijk toe aan de journaliste, om er daarna zijn voordeel uit te halen.
TIP 4: drijf metaforen niet te ver door
Wat direct opvalt in het Radio 1 interview met Mettepenningen is zijn talent voor doorgedreven metaforen. Hij vergelijkt zijn voormalige werkgever Léonard met “een spookrijder die denkt dat alle anderen fout zijn” en ziet zichzelf als “de GPS die vaak heeft aangegeven dat de route herberekend moest worden”. Op zich een ludieke vergelijking die de situatie goed beschrijft, maar Mettepenningen drijft de metafoor wel bijzonder lang door: “Maar als de chauffeur gewoon rechtdoor blijft rijden, blind voor de ongelukken die hij onderweg veroorzaakt, dan moet je als GPS niet wachten tot je wordt afgezet, maar moet je jezelf verwijderen wegens overbodig.”
Onze tip: metaforen kunnen een boodschap goed overbrengen, maar overdrijf er liever niet mee.
Lees ook onze andere blogs over interviewtechnieken en mediarelaties:
- De drie valkuilen van het televisie-interview
- Waarom en wanneer een persconferentie?
- Crisiscommunicatie: tips van wetenschappers